Zawieranie przez lekarzy dobrowolnych umów OC jakiś czas temu było rzadkością. Po wejściu do Unii Europejskiej stan ten znacznie się poprawił. Rosnąca z każdym rokiem liczba spraw sądowych przeciwko wykonującym zawód lekarzom sprawiła, że wykupienie ubezpieczenia OC stało się częstszym zjawiskiem.
Lekarze to duża grupa zawodowa narażona na różnego rodzaju zdarzenia wymagające ubezpieczenia. Ryzyko i odpowiedzialność sprawiają, że lekarze powinni ubezpieczać się od odpowiedzialności cywilnej. Ilość różnego rodzaju ubezpieczeń i określających je przepisów jest tak duża, że osobom postronnym niełatwo się w nich odnaleźć. Analiza wszystkich rodzajów ubezpieczeń przydatnych w życiu prywatnym i zawodowym lekarzy nie jest tu możliwa. Przedstawimy więc część z nich.
Cel ubezpieczeń
Ubezpieczenie OC chroni przed negatywnymi skutkami zdarzeń losowych. Pojęcie zdarzenia losowego znaleźć można w ustawie z 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (art. 2 pkt. 18). Określone tam zostało jako zdarzenie przyszłe i niepewne, którego nastąpienie powoduje uszczerbek w dobrach osobistych lub majątkowych albo zwiększenie potrzeb po stronie ubezpieczającego lub innej osoby objętej ochroną ubezpieczeniową. Zajście takiego zdarzenia w okresie ubezpieczenia, powodujące obowiązek wypłaty konkretnej sumy pieniężnej przez firmę ubezpieczeniową jest określane jako wypadek ubezpieczeniowy. Konkretne definicje wypadków ubezpieczeniowych doprecyzowywane są w umowach ubezpieczenia lub w dołączanych do nich Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia (OWU), stanowiących integralną część umowy ubezpieczeniowej.
Kiedy jest mowa o kwocie przysługującej poszkodowanemu od ubezpieczyciela, to kodeks cywilny (art. 805) określa ją jako sumę pieniężną, w odniesieniu do kategorii ubezpieczeń osobowych, natomiast w odniesieniu do ubezpieczeń majątkowych jako odszkodowanie.
Jakie ubezpieczenie
Ubezpieczenie ma sprawić poczucie bezpieczeństwa i pewności tego, że firma ubezpieczeniowa (o ile nie wyłączają tego warunki ubezpieczenia) pokryje szkody, które wyrządzimy komuś lub szkody, które ktoś nam wyrządzi.
Z zawodowego punktu widzenia najskuteczniejsze dla lekarzy będzie ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej OC obejmujące szkody wyrządzone przez lekarza pacjentom i innym osobom, z tytułu wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności medycznej.
Dobrze jest przy tym pamiętać, że istnieją dwa rodzaje ubezpieczeń: obowiązkowe i dobrowolne.
Podstawą ubezpieczenia obowiązkowego jest Rozporządzenie Ministra Finansów z 17 listopada 1998 r. w sprawie ogólnych warunków obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu przyjmującego zamówienie na świadczenia zdrowotne za szkody wyrządzone przy udzielaniu tych świadczeń.
Ubezpieczenie to ma zastosowanie jedynie do trzech kategorii podmiotów przyjmujących zamówienia na świadczenia zdrowotne. Są nimi:
– niepubliczny zakład opieki zdrowotnej,
– osoba wykonująca zawód medyczny w ramach indywidualnej praktyki medycznej,
– osoba legitymująca się nabyciem fachowych kwalifikacji do udzielania świadczeń zdrowotnych w określonym zakresie lub określonej dziedzinie medycyny, która dysponuje lokalem,
aparaturą i sprzętem medycznym, odpowiadającym wymaganiom przewidzianym dla ZOZ, oraz spełnia warunki określone w przepisach o działalności gospodarczej.
Fakt bycia jednym z tych podmiotów nie powoduje obowiązku zawarcia umowy ubezpieczenia, powinno to nastąpić dopiero wtedy, gdy lekarz zawrze umowę o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne z jednym z następujących podmiotów:
– ministrem lub centralnym organem administracji rządowej,
– wojewodą,
– jednostką samorządu terytorialnego,
– samodzielnym publicznym zakładem opieki zdrowotnej.
Tylko umowa o udzielenie zamówienia na świadczenia zdrowotne zawarta z jednym z ww. podmiotów (w której występuje on jako udzielający zamówienia, a przyszły ubezpieczony jako przyjmujący zamówienie), powoduje konieczność zawarcia ubezpieczenia obowiązkowego.
Ubezpieczenia te w bardzo szerokim zakresie chronią lekarzy, lecz obejmują tylko świadczenia zdrowotne, udzielane w ramach zawartej umowy. Jeśli ubezpieczony lekarz wykonuje jeszcze inne usługi zdrowotne może wykupić ubezpieczenie OC o charakterze dobrowolnym. Zakres ochrony określony jest wówczas przez firmę ubezpieczeniową w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia.